Połączenie medycyny i zaawansowanych technologii informatycznych pokazał wybitny krakowski profesor kardiologii Dariusz Dudek wraz inżynierami informatycznymi z MedApp S.A. Technologie, które kiedyś mogliśmy oglądać tylko w filmach sci-fiction dziś stają się rzeczywistością, nawet… rozszerzoną czy też mieszaną rzeczywistością z użyciem gogli HoloLens.
To właśnie oni, krakowscy innowatorzy, jako pierwsi Polacy zostali zaproszeni do światowego programu Microsoft Mixed Reality (MR) dotyczącego innowacji w wykorzystaniu rozszerzonej rzeczywistości HoloLens w medycynie
29 marca prof. Dariusz Dudek wraz z zespołem lekarzy ze Szpitala Uniwersyteckiego w Krakowie, przeprowadził pierwszy w Europie zabieg leczenia ubytku w przegrodzie międzyprzedsionkowej ASD (Atrial Septal Defect) z użyciem technologii HoloLens w czasie rzeczywistym. Zabieg odbył się na II Oddziale Klinicznym Kardiologii oraz Interwencji Sercowo Naczyniowych Szpitala Uniwersyteckiego w Krakowie. Tego dnia równocześnie odbyły się również kolejne konsultacje i zabiegi z użyciem innowacyjnych metod obrazowania opartych o hologramy w oddalonym o 100 km Nowym Sączu. Dzięki technologii krakowskiej firmy MedApp na HoloLens, prof. Dudek mógł w czasie rzeczywistym łączyć się z Centrum Kardiologii Intercard w Nowym Sączu i na bieżąco konsultować oraz wspomagać projektowanie zabiegów. Użycie HoloLens i możliwość zobaczenia bardzo dokładnego hologramu serca rewolucjonizuje kardiologię w obrazowaniu i technikach zabiegowych.
Połączyliśmy dziś nasze obrazy echokardiograficzne dwuwymiarowe oraz hologramowe rekonstrukcje trójwymiarowe i, dzięki temu, weszliśmy jakby w serce pacjenta. Dla mnie, jako dla operatora, to ogromna różnica, czy widzę płaski obraz serca w 2D na monitorze lub nawet w 3D albo, dzięki bardzo dokładnemu hologramowi, jestem właściwie w środku serca pacjenta. Wszystko mogę dokładnie zobaczyć i zaplanować zabieg dużo precyzyjniej, przez co jest on bezpieczniejszy dla pacjenta. – podkreśla prof. Dudek. – Co więcej, hologramy dają zupełnie nowe możliwości konsultacji w czasie rzeczywistym na odległość podczas trwania zabiegu. Dwóch operatorów będących zupełnie w dwóch różnych miejscach widzi to samo i wspomaga się wzajemnie. Dziś właśnie przeprowadziliśmy telekonsultacje i teleportacje obrazów z ośrodka w Nowym Sączu do Krakowa pokazując realną wartość hologramów zarówno diagnostyczną, jak i terapeutyczną. – tłumaczy prof. Dudek.
Zdaniem dr Danuty Sorysz, będącej w zespole prof. Dudka, badanie echokardiograficzne uznawane jest za dosyć subiektywne i, oprócz doświadczenia zawodowego, potrzebne są tu umiejętności łapania i rozpoznawania obrazów oraz doświadczenie kliniczne. Niektóre małe ośrodki, zwłaszcza w przypadku chorób rzadszych mogą mieć problem z interpretacją obrazu, co bardzo poważnie rzutuje na dalsze postępowanie z pacjentem. Stąd możliwość telekonsultacji obrazów z echokardiografii z osobą będącą w większym ośrodku z dużym doświadczeniem klinicznym i dostępem do badań klinicznych to ogromne ułatwienie dla lekarzy oraz poprawa jakości opieki nad pacjentami bez ich przewożenia między ośrodkami, nierzadko oddalonymi od siebie o dziesiątki kilometrów w celu konsultacji i diagnozy.
Miałem okazję dzisiaj przetestować hologramy – to niesamowite doświadczenie. Uważam, że obrazy są bardzo przejrzyste i klarowne. Zdecydowanie można na podstawie tych obrazów skonsultować pacjenta na odległość i zakwalifikować do różnych rodzajów zabiegów kardiochirurgicznych lub strukturalnych. – mówi Mateusz Kierepka, CEO MedApp..
Okazuje się, że polskie informatyczne doświadczenia z tworzenia wirtualnych gier, w perspektywie czasu mogą zaprocentować stworzeniem supernowoczesnych systemów medycznych zarówno w oparciu o holograficzną rzeczywistość, jak i telemedycynę. Potencjał krakowskiego zespołu informatyków MedApp i kardiologów dostrzegł informatyczny gigant Microsoft, który o Polakach tworzy właśnie dokumentalny film przeznaczony do dystrybucji na cały świat.
Zaczynaliśmy w garażu tworząc gry komputerowe, ale po pewnym czasie doszliśmy do wniosku, że nasze umiejętności informatyczne, mówiąc krótko, mogą przydać się pacjentom. – przyznaje Mateusz Kierepka, CEO MedApp. – Kiedy w 2007 roku doszliśmy do wniosku, że jest szansa na przesyłanie danych medycznych bezpośrednio z urządzeń za pomocą telefonów komórkowych do akceptacji przez lekarzy dzięki wykorzystywaniu tzw. chmury danych, wielu lekarzy uznało to za fanaberię lub sci-fi. Dziś, po 10 latach, tworzymy hologramowe wizualizacje czterowymiarowe używając danych z tomografii komputerowej, rezonansu magnetycznego, echokardiografii czy angiografii. Dzięki systemowi CarnaLife umożliwiamy wizualizację lekarzom zarówno na komputerach, jak i pozostając w synchronizacji z goglami HoloLens, które pozwalają widzieć te dane jako trójwymiarowe. – tłumaczy Mateusz Kierepka.
Innowacyjne technologie telemedyczne to szansa nie tylko dla interwencyjnych zabiegów, a również dla codziennej ambulatoryjnej opieki nad pacjentami. Krakowskie Centrum Diagnostyczno Kliniczne, które zostało właśnie referencyjną placówką dla telemedycznej technologii CarnaLife chce wykorzystywać telemonitoring i telediagnostykę aby być w stanie na bieżąco monitorować stan zdrowia pacjenta i szybko reagować w przypadku jego pogorszenia. Dane telemetryczne zbierane z wielu urządzeń medycznych w jeden dzienniczek pacjenta sprawią, że lekarz prowadzący będzie mieć pełny obraz stanu zdrowia pacjenta pozwalający na diagnozowanie z bliskiej lub dalszej odległości w czasie rzeczywistym. Dzięki temu powstaje cyfrowa karta medyczna pacjenta z zapisanymi wszystkimi parametrami i danymi, do których lekarz ma bezpośredni i ciągły dostęp. Zdaniem Marty Filipowskiej, dyrektor Krakowskiego Centrum Diagnostyczno Klinicznego, cyfrowa medycyna sprawia, że lekarze i opieka medyczna jest coraz bliżej pacjenta pozwalając “szytą na miarę” na opiekę nad pacjentem.
Prof. Dudek, działający od wielu lat w Polskim i Europejskim Towarzystwie Kardiologicznym przyznaje, że 29 marca 2018 r. to krok milowy w wykorzystaniu najnowocześniejszych technologii w kardiologii i medycynie.
Jeszcze nikt nie zrobił tego, co my w dziś w kardiologii. Innowacje są na świecie wykorzystywane i wdrażane, czy to w szpitalach, czy na uniwersytetach, ale jestem przekonany, że to, co pokazaliśmy dziś – całe spektrum naszych aktywności jednocześnie, zostało
przeprowadzone po raz pierwszy na świecie. To duma i ogromna pasja do medycyny. Cieszymy się, że możemy stawiać kolejne kroki milowe w kardiologii i pisać jej nowoczesną historię. Ale przede wszystkim robimy to dla naszych pacjentów. Dla poprawy skuteczności, bezpieczeństwa i efektywności zabiegów oraz leczenia. – podkreśla prof. Dudek.
Współpraca Uniwersytetu Jagiellońskiego UJ CM, inżynierów z MedApp i wybitnych lekarzy daje nowe możliwości również studentom medycyny. Jak przyznaje Dr inż. Klaudia Proniewska z Zakładu Bioinformatyki i Telemedycyny Coll Med. UJ, kierownik projektu “Holografia w procesie kształcenia studentów medycyny”, nowe technologie i interdyscyplinarna współpraca wskazuje ścieżki rozwoju i kształtuje w studentach chęć oraz odwagę do korzystania z innowacji wzbogacając jakość kształcenia.
Wspaniałe jest to, że jesteśmy tu w Krakowie, w takim miejscu, gdzie mamy najlepszych informatyków, ale też najlepszych lekarzy, zdolnych studentów, czyli wszelkie zasoby aby nowa dolina krzemowa, medyczna dolina krzemowa powstała tu w Krakowie. To już się dzieje. – jest przekonany Mateusz Kierepka.
Tomasz Lewandowski
