Wpływ religii na człowieka jest w dzisiejszych czasach faktem bezspornym. Rzadziej występują zaburzenia depresyjne, lękowe oraz alkoholizm. Wiara pomaga znieść nieudane i ciężkie straty w życiu osobistym. Fakty jasno wskazują na Jezusa.
Cudowne uzdrowienia Jezusa w świetle współczesnej nauki
Autorzy: lekarz Beata Kowalczyk, lekarz Andrzej Zych
Wpływ religii na człowieka jest w dzisiejszych czasach faktem bezspornym. Zaangażowanie w życie religijne w okresie dojrzewania wiąże się z lepszą adaptacją, rzadziej obserwuje się zachowania antysocjalne, samobójstwa, nadużywanie substancji psychoaktywnych, przestępstwa.
praca wygłoszona na Konferencji Studenckich Towarzystw Naukowych ŚlAM w 2000r.
Wpływ religii na człowieka jest w dzisiejszych czasach faktem bezspornym. Badania Koeniga i Wavera (1997) dowodzą, iż zaangażowanie w życie religijne w okresie dojrzewania wiąże się z lepszą adaptacją, rzadziej obserwuje się zachowania antysocjalne, samobójstwa, nadużywanie substancji psychoaktywnych, przestępstwa, przedwczesną inicjację seksualną oraz ciąże. U starszych zaś osób głęboka wiara w Boga wiąże się z lepszym stanem zdrowia psychicznego i fizycznego. Rzadziej występują zaburzenia depresyjne, lękowe oraz alkoholizm. Wiara pomaga znieść nieudane i ciężkie straty w życiu osobistym, a także choroby fizyczne i inwalidztwo.
Analiza najnowszych publikacji na temat religii wskazuje, że jest to bardzo złożony przedmiot badania, wymagający skomplikowanych metod i uwzględnienia wielu czynników. Aspekt religijny w psychiatrycznych czasopismach jest poruszany bardzo rzadko i niewiele zajmowano się metodami, które umożliwiałyby psychiatrii badanie roli religii w zapobieganiu chorobom oraz w leczeniu i rehabilitacji osób z zaburzeniami psychicznymi. Zainteresowanie psychiatrów sprawami religii w ostatnich latach wzrasta. Znalazło to między innymi odzwierciedlenie w klasyfikacji psychiatrycznej, gdzie w DSM-IV dołączono dział dotyczący życia religijnego i duchowego.
Zarówno lekarze, w tym psychiatrzy, jak i ich pacjenci- coraz częściej sięgają do Biblii. Przedmiotem zainteresowania szczególnie ludzi chorych są tu między innymi cudowne uzdrowienia Jezusa Chrystusa. „Bez cudów Jezus nie jest Chrystusem”. Cud towarzyszy chrześcijaństwu od jego zarania.
Cel pracy
Celem niniejszej pracy jest analiza cudów Jezusa Chrystusa na
podstawie Biblii i dotychczasowych wyników badań. Przedmiotem analizy jest funkcja cudu, cudowne uzdrowienia Jezusa Chrystusa na podstawie Biblii z uwzględnieniem warunków, jakie muszą być spełnione aby uzdrowienie można było uznać za cudowne.
Cuda opisywane są w Starym i Nowym Testamencie.
Przy uznaniu cudu obowiązują jeszcze do dzisiaj, tylko bardziej sprecyzowane te same kryteria, które wyszczególnił w dziele „De servorum Dei beatificatione et beatorum canonisatione” (Bolonia 1734-1738) w ósmym rozdziale czwartej księgi papież Benedykt XIV. Ażeby uznać powrót do zdrowia za cudowne uzdrowienie, muszą być spełnione następujące warunki (Alfred Lapple, 1997):
1. Choroba, z której zostaje się uzdrowionym musi być ciężka tak, że wyleczenie z niej nie jest możliwe, a przynajmniej trudne.
2. Choroba nie może być już w stadium zaniku, tak że mogłaby cofnąć się samoistnie.
3. Nie mogą być aplikowane żadne lekarstwa, a gdy już zostały podane, stwierdzona musi być ich nieskuteczność.
4. Uzdrowienie musi być natychmiastowe.
5. Przed uzdrowieniem nie może mieć miejsca żaden kryzys na skutek podawania określonego środka; jeśli tak było, nie należy mówić o cudownym uzdrowieniu, gdyż można je częściowo lub też całkowicie wytłumaczyć w sposób naturalny.
6. Uzdrowienie musi być całkowite.
7. Po uzdrowieniu nie może nastąpić nawrót choroby.
Obecnie przyjęta została zasada, że lekarzowi nie wolno stwierdzać cudów, a duchowny nie powinien szczegółowo zajmować się ich stroną lekarską. Aktualnie obowiązuje następujący sposób postępowania:
1. Pierwszą instancję badającą stanowi Biuro Medyczne w Lourdes w raz z przyłączonym do niego Biurem Badań naukowych.
2. Drugą instancję badającą stanowi Międzynarodowy Komitet Lekarski w Lourdes (nazwany także Międzynarodowym Komitetem Medycznym w Lourdes). Ten przeważnie w Paryżu obradujący komitet składa się z utworzonej przez Thesa Narodowej Komisji Lekarskiej i znakomitości lekarskich.
3. Proces kościelny i potwierdzenie cudów: dla instytucji lekarskich istotna jest wskazówka dr Alphonse Olivieri (1959- 1971) przewodniczący Biura Medycznego w Lourdes ” my jako lekarze nie możemy do czasu zapadnięcia decyzji biskupiej na temat jakiegoś uzdrowienia nigdy użyć słowa „cud”.
Posiadający szczególne uprawnienia biskup musi podjąć najtrudniejszą i ostateczną decyzję. Wymaga ona największej odwagi.
To co wydarzyło się w początkach kościoła i zapisane zostało w Dziejach Apostolskich, jest do dzisiaj i będzie wyznacznikiem cudu; „Postanowiliśmy bowiem, Duch Święty i my” (Dz 15,28). Postać Jezusa Cudotwórcy analizowana była w wielu aspektach. Można na nią spojrzeć w aspekcie historycznym, literackim i teologicznym. W aspekcie historycznym (Hergesel, 1987) mieszczą się zagadnienia pozabiblijnych tradycji aretalogicznych, histonozofii, a także filozoficznej refleksji na pojęciem ” natury”. Człowiek biblijny nie pyta o możliwość cudu, gdyż jest ona dla niego oczywista, nie wyjaśnia mechanizmu opisywanych zjawisk.
Nic więc dziwnego, że nie ma w Biblii adekwatnego odpowiednika naszego pojęcia ” cud”., w którym zastygło dziedzictwo myśli filozoficznej i nauk przyrodniczych. Jeżeli chcemy dowiedzieć się, jakie znaczenie dokonanym cudom nadał Jezus, musimy zwrócić się wprost do niego. W aspekcie literackim pierwszoplanowym zadaniem pozostają wyjaśnienia genealogiczne. Istotną bazę interpretacyjną uzyskuje się biorąc pod uwagę cuda opisane w Nowym Testamencie.
Wydestylowany ze starożytnych tekstów biblijnych i pozabiblijnych model struktury opowiadania o cudzie służy jako wzorzec w uporządkowanej analizie tradycji o cudach. W aspekcie teologicznym ujawnia się dążność poszukiwania uogólnień w świetle struktur ewangelijnych. Ewangeliści nie fotografowali, lecz raczej portretowali Jezusa, każdy na miarę swojego talentu i założeń teoretycznych. Opowiadania o uzdrowieniach, czy egzorcyzmach pochodzą ze wspomnień tych, którym Jezus przyniósł zdrowie. Gerazeńczykowi polecił aby opowiadał o doznanym zmiłowaniu (Mk,5,19), oczyszczonym z trądu nakazał udać się do kapłanów (MK 1,44; Łk 17,14), uzdrowionego przy sadzawce Owczej spotkał później w świątyni (J 5,14).
Cuda to jedynie część działalności Jezusa, który powiedział jednak ” wierzcie przynajmniej ze względu na same dzieła” (J 14,11). Coraz dokładniejsze poznawanie granic ludzkich możliwości, jak również odkupywanie praw natury, oczyszcza nasze wyobrażenie o cudzie, ujawnia jego istotę: orędzie religijne. W przypadku cudów dokonywanych przez Jezusa Chrystusa najważniejszym źródłem informacji jest Biblia. Dane w niej zawarte dotyczą zarówno uzdrowień osób z konkretnych chorób, jak też uzdrowień z chorób w ogóle. I tak np. uzdrowienia chorych w Galilei (Mar. 1,39, Łuk. 4,15;44, Dz. 10,38) informują o tym, iż Jezus Chrystus uzdrawiał wszelką chorobę i wszelką niemoc wśród ludu”, tych, ” którzy się źle mieli i tych nawiedzonych różnymi chorobami i cierpieniami, opętanych, lunatyków i sparaliżowanych”.
Biblia mówi tutaj o uzdrowieniu zarówno chorych jak i opętanych. Nie mówi konkretnie o uzdrowieniu z choroby psychicznej, zresztą w Biblii nie ma w ogóle pojęcia choroby psychicznej. M. Rusecki (Rusecki,1997) pisze, że głównymi czynami Jezusa, zwłaszcza na początku Jego działalności, związanymi z proklamacją i urzeczywistnieniem Królestwa Bożego są egzorcyzmy i uzdrowienia.
Powyższe rozłączenie w Biblii nie jest całkowicie rozłączone
ponieważ opętania i choroby mają często tę samą przyczynę, bowiem są powodowane przez szatana.. Dlatego często się mówi, że Jezus uzdrawiał opętanych (Łuk. 6,18; 7,21), wyrzucał demony (MT 1,23). W symbolicznym języku odkupienia w Biblii między grzechem, chorobą i śmiercią istnieje wewnętrzne powiązanie; kto jest chory, opętany, czy dotknięty śmiercią, równocześnie podlega panowaniu szatana będącego nieprzyjacielem Boga i człowieka. Jego królestwo kłamstwa i ciemności przyszedł zniszczyć Jezus Chrystus, dokonywał tego równocześnie przez cuda – egzorcyzmy, cuda – uzdrowienia. Dla Marka właściwie każde uzdrowienie jest rodzajem egzorcyzmu, podobnie zresztą jak dla Łukasza.
Stary Testament, podobnie jak wszystkie religie świata, uznał istnienie demonów. Uzdrawiając chorych somatycznie Jezus Chrystus działał bezpośrednio na człowieka. Nie wiadomo czy Jezus Chrystus chorobę psychiczną i opętanie uważa za odrębne stany.
Gdyby choroba psychiczna znalazła się w grupie schorzeń „tych, którzy się źle mieli i byli nawiedzani różnymi chorobami i cierpieniem, opętanych, lunatyków i sparaliżowanych” to uzdrawianie z chorób psychicznych byłoby analogiczne z uzdrowieniem z chorób somatycznych, czyli efektem bezpośredniego kontaktu Boga i człowieka. „Opętanie” byłoby wiec jedynym cierpieniem człowieka, z którego Jezus Chrystus ” uwalniałaby go poprzez egzorcyzmy. Opisywane w Biblii (Mat.1,40-45; 8,1-4; Łuk. 5,12-16) oczyszczenie trędowatego, uzdrowienie sługi setnika (Łuk. 7.1-10), uzdrowienie teściowej Piotra (Mar1,29-34; Łuk. 4, 38-41), uzdrowienie sparaliżowanego (Mar. 2, 1-12; Łuk 5,17- 26), uzdrowienie dwóch ślepych (Mat. 8,13), uzdrowienie człowieka z uschłą ręką (Mar. 3,1-6; Łuk 6, 6-121)), uzdrowienie teściowej Szymona i wielu innych (Mat. 8, 14-17, Łuk. 4, 38-41), uzdrowienie niewiasty (Mat. 9,18-26; Łuk 8, 40-56), uzdrowienie epileptyka (Mat. 17, 14-21, Łuk. 9, 37- 43), uzdrowienie ślepego Bartymeusza (Mat. 20,29-34; Łuk. 9, 37-43), uzdrowienie w Jabat cierpiącego na puchlinę wodną (Łuk. 6,6-11; 11,37), uzdrowienie dzieci trędowatych (Łuk. 9,51; 13,22, Łuk. 5,14)- wszystko to dotyczyło uzdrowień z chorób somatycznych.
Pan Jezus podkreślał niejednokrotnie, że uleczyła osoby dotknięte chorobą ich wiara. Nakładanie przez Jezusa Chrystusa rąk, dotyk w trakcie uzdrawiania nie miały nic wspólnego z przekazywaniem energii. Miało ono jedynie znaczenie symboliczne. Same choroby nawet przy zdobyczach współczesnej medycyny były trudne lub wręcz niemożliwe do wyleczenia. Uzdrowienia Jezusa Chrystusa spełniały wszystkie kryteria cudu. Uzdrowienia były całkowite, natychmiastowe, bez użycia jakichkolwiek środków farmakologicznych. Obecnie na cud patrzy się jak na znak działania Bożego, dla zbawienia człowieka ma głębokie kanoniczne znaczenie.
Cud jest traktowany jako czyn Boga będący również formą objawienia, co implikuje jego zewnętrzny i bezpośredni związek ze słowem Bożym. W najnowszych czasach cud nazywa się epifanią Boga (R.Guardini, E. Lohmeyer, B.Wenische, O.Betz, W.Grimma, L.Mondena, E.Kapcia, W.Hładowski i inni). Wymienieni badacze uważają, że już sama natura cudu jako znaku Bożego świadczy o jego teofanijnym charakterze. Autorzy ci „znak ” rozumieją fenomenologicznie. ” Znak” nie tyle wskazuje, czy odsyła do innej rzeczywistości ile ją zawiera i wyraża. Należy docierać do wnętrza znaku, w którym ujawnia się istota rzeczy. W tym znaczeniu cud jako znak oznacza, że w danym konkretnym zdarzeniu jest rzeczywiście ” tu i teraz” obecny Bóg, jest On doświadczany przez człowieka jako obecny i działający.
W sensie antycznym cud jako symbol łączy w sobie i zespala dwie rzeczywistości: naturalną i nadnaturalną, boską i ludzką. W cudzie osoba ludzka jakby odnajdywała pełnię swego bytu, realizowała swą wolność, swą osobowość, a Bóg „odnajdywałby” swoje sprawcze działanie w człowieku. Ludzkie „ja” „odnajdywałoby się” w boskim „Ty”, A boskie „Ty” jako autor boskiego zbawienia ” odnajdowałoby” się w człowieku. W ten sposób Bóg w cudzie stawałby się niejako spleciony z dziejami ludzkimi.
Cud jest realnym spotkaniem się bytu Boskiego z ludzkim, Bóg w cudzie jakby dokonywał ” nowego wcielenia” w człowieka, a człowiek uczestniczył w życiu boskim . Cud- symbol łączy więc te dwie różne rzeczywistości: boską i ludzką, które nie są homogenne lecz innego rzędu. Osoba ludzka stanowiąca w cudzie jego element składowy, symbolizujący, musi doznać na sobie rzeczywistego działania Boga w postaci np. łaski uzdrowienia, wskrzeszenia, ocalenia, które manifestuje się na zewnątrz i jest dostrzegane w widocznych i niewidocznych skutkach. Walor motywacyjny cudu- symbolu jest taki, że cud jest rzeczywistością tego samego rzędu co objawienie Boże.
Biblia mówi o tym, że Jezus Chrystus wskrzeszał.
Wskrzesił Łazarza, a sam po trzech dniach od chwili męczeńskiej śmierci- zmartwychwstał. W Starym Testamencie poprzez formułę Ego eimi, Jahwe objawia przede wszystkim swe istnienie, swój nadprzyrodzony byt (Dj, 3,4; por Jz. 6,3). Jego istnienie wyrażone za jej pomocą jest w pełni rzeczywiste i jedynie realne. ” Tylko Ja istnieję, Boga utworzonego przede mną nie było, ani po mnie nie będzie. Ja Jahwe, tylko Ja istnieję i poza mną nie ma żadnego zbawcy” (Iż. 43,10-13; por /. 32,39-40.). Wyrażenie to służy do objawienia się Boga w Jezusie Chrystusie jak i identyfikuje jego osobę.
Jezus wyraźnie stwierdza, ze albo sam daje świadectwo sobie (J.8, 18), albo daje je Ojciec, albo Jego własne czyny. Jest to tez nawiązanie do Wj. 3,14 ” Który jest”. Chrystus ma prerogatywy Jahwe. Zmartwychwstanie jest możliwe dlatego, ze istnieje inny nadprzyrodzony świat manifestowany w sposób konkretny w Jezusie Chrystusie i naocznie choć tylko w znaku wskrzeszenia Łazarza gwarantowany. Do tego nowego życia w sensie fizycznym i duchowym może powoływać (wskrzeszać), jedynie ten, który sam jest Zmartwychwstaniem i Życiem, jego sprawca i przyczyna trwania.
Zmartwychwstanie występowało jako dowód na rzecz boskiej misji Jezusa Chrystusa i genezy chrześcijaństwa. Jezus Chrystus może w dobrowolny sposób oddać swoje życie i być podmiotem jego powtórnego przyjęcia, sam jest „Zmartwychwstaniem i Życiem”.
Na podstawie analizy Biblii i dostępnej literatury przedmiotu autorzy pracy wysunęli następujące wnioski.
I. Uzdrowienia Jezusa Chrystusa dotyczące schorzeń somatycznych spełniają wszystkie kryteria cudu.
II. Biblia nie zawiera bezpośrednich informacji dotyczących uzdrowienia z choroby psychicznej. Nie można jednak wykluczyć takich uzdrowień, ponieważ oprócz opisu poszczególnych przypadków uzdrowień Biblia wyraźnie podkreśla, ze Jezus Chrystus uzdrawiał wszystkich chorych cierpiących i opętanych.
III. Gdyby przyjąć, że opętanie nie jest w Biblii równoznaczne z chorobą psychiczną, byłoby to jedyne działanie Jezusa typu ” cudów- egzorcyzmów”. Nie byłoby to więc bezpośrednie
działanie kontakt Bóg-człowiek lecz poprzez pozbycie się demonów (włączenie dodatkowego składnika w kontakt ).
IV. Uzdrowienie z chorób zarówno somatycznych jak i psychicznych byłoby identyczne dla obydwu rodzajów schorzeń działaniem typu ” cudów uzdrowień”.
Piśmiennictwo:
1. Belleney J. : „Uzdrowienia w Lourdes” Wydawnictwo Ojców Franciszkanów, Niepokalanów 1991
2. „Biblia to jest całe Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu”. Z hebrajskiego i greckiego języka na polski pilnie i wiernie przetłumaczona. Brytyjskie i zagraniczne Towarzystwo Biblijne- Warszawa 1979.
3. Cranston R.: Das Wunder von Lourdes. Ein Tatsachenbericht, Munchen 1973, s. 173.
4. Hergesel T.: ” Jezus Cudotwórca”. Księgarnia św. Jacka- Katowice 1987.
5. Lapple A.: Wunder sind Wirklichkeir Tatsacherbericht aus den Archiven der Kirche, Augsburg 1989, 19-93.
6. Lapple A.: Cudowne uzdrowienia w Lourdes. Semen, Wrocław 1997.
7. Rusecki M.: ” Funkcje cudu”. Copyright by Marian Rusecki,Sandomierz, Lublin 1997
8. Weaver A.J., Samford J.A, Larson D.B., Lucas L.A., Koenig H.G.: A systematic review of research on religion in four major psychiatric journals:1991-1995. Wiadomości psychiatryczne 1998,2,2, 187-190
9. Vanier J.: ” Zranione ciało w stronę uzdrowienia”. Wydawnictwo księży Marianów. Warszawa 1997.
Koło STN
Katedra i Klinika Psychiatrii i Psychoterapii ŚlAM
Górnośląskie Centrum Medyczne
Ziołowa 45/47, Katowice
źródło: cudajezusa.pl
