Polska kuchnia – jakie zasady panowały dawniej przy jedzeniu?

Polska kuchnia od zawsze słynęła z dobrych potraw, a jedzenie było niezwykle urozmaicone. Do ulubionych zup należały m.in. barszcz, rosół, żur, kapuśniak czy grochówka. Na drugie danie chętnie spożywano: zrazy, mięso pieczone i solone, gęś, dziczyznę, kaszankę, kiełbasę, bigos, pierogi, kluski oraz bliny.
Jedzenie doprawiano: szafranem, korzeniami, imbirem, pieprzem i słodzono miodem w miejsce cukru. Do sosów dodawano grzyby. Na ucztach i wydawanych balach serwowano wykwintne potrawy jak: chrapy łosia, niedźwiedzie łapy i ogonki kóz karpackich. Na stołach nie brakowało ryb, a warto wspomnieć, że polscy kucharze przewyższali europejskich, w ich przyrządzaniu.

Polska arystokracja ceniła sobie smaczne posiłki i potrafiła wydawać na jedzenie krocie. Oczywiście wszystko zależało od zamożności rodziny. Również mieszczaństwo i ziemianie przykładali dużą wagę do przygotowywania wykwintnych dań. Polska kuchnia słynęła z bogatego menu.

Aby potrawy lepiej smakowały, stosowano pewne zasady, których przestrzegano:

1. Świeże powietrze pobudza apetyt. Więc spożywano w ogrodzie lub przy otwartym oknie. Na konsumującego dobrze działał widok przyrody. W zimie natomiast, przed posiłkiem zawsze wietrzono pokój.
2. Nie spożywa się gorących potraw. Uznawano je za szkodliwe, powodujące zaburzenia żołądkowe i owrzodzenia. Szczególnie, dotyczyło to zup. Z podobnych powodów unikano również zimnych, tłustych dań.
3. Nie wolno nadużywać soli. Twierdzono, że jej nadmiar prowadzi do anemii i otyłości.
4. Potrawy muszą przyciągać wzrok, by pobudzać apetyt. Dlatego też układano je na półmiskach i dekoracji, były też ładnie pokrojone i elegancko podane.
5. Jedzenie trzeba długo i dobrze gryźć. Uważano, że nieprzeżute kawałki mięsa, leżą w żołądku nieprzetrawione zbyt długo.
6. W spożywaniu posiłków należy zachować umiar. Jedzono do syta, ale unikano obżarstwa i przejadania się.
7. Nie należy zmuszać się do jedzenia. Kiedy nie było apetytu po prostu nie konsumowało się, ponieważ nie wychodziło to na zdrowie. Lepiej było opuścić porę posiłku.
8. Należy unikać picia wody po tłustych daniach oraz w trakcie jedzenia. Popijano 15-30 minut po posiłku, żeby się wszystko przetrawiło. Spożywanie napojów podczas posiłku, rozcieńcza soki trawienne, osłabiając je. Uważano także, że miejsce jedzenia zajmują płyny, rozszerzające żołądek.
9. Po jedzeniu zalecano krótki odpoczynek. Dlatego oddawano się relaksowi w pozycji leżącej lub spacer po salonie, ponieważ ułatwia to trawienie.
Arkadiusz Malanowski