Geneza kultu Matki Bożej Loretańskiej w Piotrkowicach
Według relacji Hiacynta Pruszcza zamieszczonej w dziele pt. Morze łaski Bożej, z 1662 roku, w miejscu, gdzie obecnie wznosi się kościół wraz z Domkiem Loretańskim, na polach plebańskich w Piotrkowicach, stała Boża Męka – krzyż z wizerunkiem ukrzyżowanego Chrystusa. Ludzie głębokiej wiary przychodzili na to miejsce, by się modlić. Niektórzy mieli szczęście widzieć piękną postać Matki Bożej, oświetloną niezwykłym światłem i doznali licznych łask.
Ksiądz Andrzej Gnoiński, proboszcz piotrkowicki, nie dawał wiary tym cudownym wydarzeniom i by położyć kres przybywaniu wiernych na to miejsce objawień, polecił zaorać pole koło krzyża. Skoro gospodarz plebański zaczął pracę, woły przestały nagle ciągnąć jarzmo, a pług rozpadł się. Rolnik zobaczył na rozoranej ziemi figurkę przedstawiającą Matkę Bożą w postawie modlitewnej, pełna majestatu i niezwykle skupioną. Jej spojrzenie jest zdolne do objęcia każdego, Jej ręce są złączone i skierowane do Boga. Rolnik upadł na kolana, by uczcić Bożą Matkę.
Po tych wydarzeniach ksiądz Andrzej przesłuchał świadków, którzy zeznali pod przysięgą, że widzieli Matkę Bożą promieniującą niebiańską światłością. Proboszcz uznał ich zeznania za wiarygodne i polecił umieścić wyoraną z ziemi figurkę Matki Bożej przy stacji Męki Pańskiej i nie zabraniał już wiernym modlić się na tym świętym miejscu. Na miejsce objawień Matki Bożej przybywali wierni z bliska i z daleka. Większość z nich stanowiły kobiety, które nie mogły mieć dzieci, i dzięki wstawiennictwu Matki Bożej ich prośby były wysłuchiwane. Przybywały tu także kobiety spodziewające się potomstwa, by prosić Matkę Bożą o szczęśliwe rozwiązanie i wypraszać błogosławieństwo dla swoich dzieci. Matka Boska Piotrkowicka okazała się patronką młodych małżeństw i Matką oczekujących potomstwa.
Jako pierwsza, która doznała tutaj łaski od Matki Bożej była Zofia Rokszycka, żona Marcina, kasztelanowa połanieckiego. W rok 1627 mocno osłabiona po porodzie, Zofia, przybyła ze swoim synem prawie umierającym na to miejsce modlitwy i zostali oboje cudownie uzdrowieni. Wieść o tym cudzie obiegła okolicę.
Rokszyccy dla upamiętnienia objawień Matki Bożej i z wdzięczności za uzyskaną łaskę życia dziecka i jego matki ufundowali jako wotum drewnianą kaplicę poświęconą Matce Bożej. Kaplicę tę zaczęto nazywać wzniośle Domkiem Loretańskim. We wnęce ołtarzowej umieścili gotycką figurę Matki Bożej z Dzieciątkiem, dotychczas czczoną w kościele świętego Stanisława.
Figura ta pochodząca z początku XV wieku, jest pokrewna stylowo pięknej Madonnie z Krużlowej, została adoptowana do potrzeb kultu w Domku Loretańskim w Piotrkowicach i nadano jej tytuł: Loretańska Matka Boska Piotrkowicka.
Uroczyste przeniesienie gotyckiej figury Matki Bożej z kościoła świętego Stanisława do kaplicy Zwiastowania NMP odbyło się 15 sierpnia 1628 roku. Akt ten stał się formalnym początkiem Sanktuarium Matki Bożej Loretańskiej w Piotrkowicach. Rokszyccy umieścili także w tej kaplicy wyoraną z ziemi małą statuetkę Matki Bożej, uznaną przez nich za cudowną i odtąd czczoną pod tytułem – Matki Życia, gdyż stała się niezawodną orędowniczką małżonków w uproszeniu u Boga daru rodzicielstwa i łaski szczęśliwego rozwiązania dla matek w stanie błogosławionym.
Opiekę nad sanktuarium początkowo sprawowali karmelici, a od 1630 roku bernardyni.
Z powodu napływu coraz większej liczby pielgrzymów Marcin i Zofia Rokszyccy wybudowali, do dziś istniejący kościół i klasztor. Konsekracja kościoła odbyła się w 1652 roku.
Po ponad stu latach – w 1776 roku – bernardyni wybudowali kaplicę loretańską, a w niej małe pomieszczenie wiernie oddające wielkość Domku Świętej Rodziny w Loreto. We wnęce ołtarza umieścili starą gotycką figurę Matki Bożej z Dzieciątkiem nieznanego rzeźbiarza (pochodzącą z około 1400 r.), a w rokokowym kartuszu statuetkę Bogurodzicy Maryi – Matki Życia, którą przyozdobiono misternie zrobioną korona z pereł.
Liczne łaski otrzymane w tym Sanktuarium jak uzdrowienia, nawrócenia, cudowne uratowanie życia w czasie wojny, odnalezienie zagubionych osób czy rzeczy, a szczególnie wypraszane łaski ojcostwa i macierzyństwa przez małżeństwa rodziły nadzieje u licznych pielgrzymów, że i ich prośby i błagania będą wysłuchane. Maryja była nadzieją dla każdego.
Sanktuarium Matki Bożej Loretańskiej stało się znane w całej Rzeczypospolitej. Pielgrzymi otoczyli wielką czcią Matkę Bożą Loretańską i sławili Ją pieśnią.
żródło: www.loreto.pl