Nowotwory głowy i szyi zajmują szóste miejsce jeśli chodzi o najczęściej występujące nowotwory złośliwe w Polsce. W 2014 roku zachorowało na nie 12 000 osób, z których 6000 było śmiertelnych. Również w skali światowej statystyki nie są optymistyczne. Rocznie odnotowuje się około 500 000 zachorowań na nowotwory głowy i szyi, a umiera 300 000 chorych.
W ostatnich latach obserwujemy stały wzrost liczby zachorowań na nowotwory głowy i szyi, także wśród pacjentów, poniżej 40. roku życia. To może mieć związek z wirusem HPV. Przetrwałe zakażenie wirusem HPV – brodawczaka ludzkiego, po latach może prowadzić do rozwoju nowotworu.
Europejskie Towarzystwo Nowotworów Głowy i Szyi, którego prezydentem jest prof. dr hab. n. med. Wojciech Golusiński, prowadzi kampanię „Make Sense”, która w Polsce funkcjonuje pod nazwą „Zrozumieć Nowotwory Głowy i Szyi”. Polską odsłonę kampanii zainicjonowało Polskie Towarzystwo Nowotworów Głowy i Szyi, instytucja skupiająca specjalistów z wielu dziedzin medycyny prowadzących opiekę nad chorymi z nowotworami głowy i szyi. Towarzystwo jest członkiem European Head and Neck Society (EHNS) oraz ściśle współpracuje z W tym roku mottem kampanii jest hasło „Po stronie przeżycia”.
Nowotwory głowy i szyi to grupa nowotworów, która, ze względu na swoją lokalizację i bardzo agresywny przebieg, w sposób błyskawiczny i często nieodwracalny, zmienia nasze życie. W naszym kraju obserwuje się szczególną dynamikę wzrostu nowych zachorowań, która na przestrzeni dwóch dekad wyniosła ok. 18%. Przewidywania niestety nie są dobre – do roku 2030 dynamika ta nie zmieni się, dlatego tak ważne są działania społeczno-edukacyjne w kontekście nowotworów głowy i szyi. Kampania „Zrozumieć nowotwory głowy i szyi” wychodzi naprzeciw tym oczekiwaniom – mówi profesor Golusiński, kierownik Katedry i Kliniki Chirurgii Głowy, Szyi i Onkologii Laryngologicznej Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu w Wielkopolskim Centrum Onkologii w Poznaniu, prezydent Europejskiego Towarzystwa Nowotworów Głowy i Szyi, prezes Polskiego Towarzystwa Nowotworów Głowy i Szyi, pomysłodawca Ogólnopolskiego Programu Profilaktyki Nowotworów Głowy i Szyi.
Jakie są objawy?
W kontekście nowotworów głowy i szyi należy pamiętać o schemacie 1/3, który obrazuje czynniki ryzyka wystąpienia nowotworu głowy i szyi. Jeżeli jeden z objawów: utrzymująca się chrypka, ból gardła, pieczenie języka, niegojące się owrzodzenie, białe i (lub) czerwone plamy w jamie ustnej, ból/trudności w przełykaniu, guzek na szyi, zatkany z jednej strony nos/krwawienie z nosa, utrzymuje się dłużej niż trzy tygodnie, należy niezwłocznie zgłosić się do lekarza.
Bezpłatne badania dla pacjentów
W ramach kampanii „Zrozumieć nowotwory głowy i szyi”, od 16 do 20 września w kilkunastu placówkach w Polsce odbywają się bezpłatne badania dla pacjentów, na które w szczególności zapraszamy osoby z grupy ryzyka (40-65 lat). Na badania powinni zgłosić się zwłaszcza Ci, którzy zauważyli u siebie niepokojące objawy. Szczegóły przyjęć na badania określają konkretne ośrodki. Niestety aż 60 procent pacjentów z nowotworami głowy i szyi, wciąż zgłasza się do lekarza zbyt późno, w III i IV stopniu zaawansowania choroby nowotworowej. Większość z nich umiera w pierwszych pięciu latach od rozpoznania. Jedyną nadzieją dla nich jest szybka diagnoza i mało inwazyjne leczenie – wówczas 95% pacjentów ma szansę na powrót do pracy z dobrą jakością życia.
Gwiazdy wspierają chorych
Wśród osób wspierających kampanię znalazły się znane i lubiane osoby ze świata sztuki, mediów i sportu: Sławomir i Kajra, Danuta Stenka, Marcin Bosak, Karolina Gruszka, Katarzyna Dziurska i Emilian Gankowski i Honorata Witańska – Zdecydowałam się wesprzeć kampanię, bo wierzę, że jedną z podstawowych form dbania o zdrowie jest profilaktyka. Im głośniej będziemy o niej mówić, tym większa szansa na zmniejszenie liczby zachorowań – tłumaczy aktorka teatralna i telewizyjna, Honorata Witańska, gwiazda serialu „Policjantki i Policjanci”.
Leczenie
Leczenie chorych z nowotworami głowy i szyi jest bardzo trudne, dlatego że pacjenci wciąż zgłaszają się do lekarza zbyt późno, gdy choroba jest w zaawansowanym stadium. U chorych na nowotwory głowy i szyi przeprowadza się operacje oraz stosuje radiochemioterapię, które mają bardzo ciężkie działania niepożądane i często okaleczają pacjenta. Zdarza się, że pacjenci w zależności od umiejscowienia guza, przestają mówić, ulegają oszpeceniu i mają problem z podstawowymi funkcjami życiowymi, takimi jak przełykanie. Urywają wtedy kontakty towarzyskie i zamykają się w domu, dlatego tak ważne jest edukowanie społeczeństwa i uwrażliwianie na obecność pacjentów, dotkniętych tą chorobą. – Mimo, że pacjentów z nowotworami głowy i szyi nie widać na ulicach, należy pamiętać, że istnieją. Za drzwiami własnych domów, przeżywają swoje prywatne dramaty. Zróbmy wszystko by polepszyć ich jakość życia i by liczba nowych zachorowań była jak najmniejsza – podsumowuje dr hab. Sławomir Marszałek, prezes Stowarzyszenia Osób z Nowotworami Głowy i Szyi z Poznania.
Jedną z nowych metod leczenia, dostępną od 1.09.2019 w ramach refundacji jest immunoterapia. – Pokładamy w niej duże nadzieje oraz widzimy szansę dla polskich pacjentów. Immunoterapia wreszcie jest refundowana dla chorych z nawrotem lub rozsiewem raka rejonu głowy i szyi, co, w związku z ograniczonymi możliwościami terapeutycznymi w tej grupie pacjentów, stanowi dodatkową ważną opcję leczenia, lepszą niż standardowa chemioterapia – mówi lek. Bartosz Spławski z Centrum Onkologii-Instytut im. M. Curie-Skłodowskiej w Warszawie. Immunoterapia w ramach programu lekowego dostępna jest w 27 ośrodkach w Polsce.
Dostęp do immunoterapii był jednym z postulatów, które wybrzmiewały podczas wielu spotkań zarówno z Ministrem Zdrowia Maciejem Miłkowskim, jak i na Posiedzeniu Parlamentarnego Zespołu ds. Onkologii. Wśród wnioskowanych zmian i propozycji rozwiązań znalazły się również: Postulaty dotyczące chirurgii robotowej, która od 20 lat dedykowana jest do leczenia nowotworów głowy i szyi. Obecnie jedynym ośrodkiem leczącym nowotwory głowy i szyi przy użyciu chirurgii robotowej jest Wielkopolskie Centrum Onkologii w Poznaniu. Biorąc pod uwagę populację naszego kraju oraz dane epidemiologiczne, lista ośrodków spełniających akredytację w zakresie chirurgii robotowej winna być w co najmniej 4 ośrodkach. Należy podjąć działania zmierzające do wpisania do katalogu świadczeń NFZ chirurgii robotowej jako jednej z metod leczenia. Związane jest to z równoczesnym zapewnieniem finansowania z Narodowego Funduszu Zdrowia.
Stała modernizacja aparatury do radioterapii. Wsparcie promocji Ogólnopolskiego Programu Profilaktyki Nowotworów Głowy i Szyi, aby podnieść zgłaszalność, a co za tym idzie wykrywalność tych nowotworów na wczesnym etapie choroby. Wsparcie istniejących programów edukacji społecznej dążących m.in. do wzmożenia czujności onkologicznej wśród lekarzy POZ i stomatologów. Stworzenie wyspecjalizowanych Unitów leczących, diagnozujących i rehabilitujących pacjentów chorych na nowotwory głowy i szyi. Niezbędna jest koordynacja procesu terapeutycznego. Potrzebne jest również urealnienie wyceny złożonych procedur, szczególnie rozległych resekcji z jednoczesnymi rekonstrukcjami ubytków.
Postulaty zostały wystosowane w imieniu prof. dr hab. n. med. Wojciecha Golusińskiego, a także organizacji wspierających pacjentów z nowotworami głowy i szyi: Polskie Amazonki Ruch Społeczny (Elżbieta Kozik), Fundacja Onkologiczna Nadzieja (Joanna Konarzewska-Król), Stowarzyszenie Osób z Nowotworami Głowy i Szyi (dr hab. Sławomir Marszałek) i Polska Koalicja Pacjentów Onkologicznych (Aleksandra Rudnicka).
źródło: newsrm.tv
